Temperamentvolle kinderen kunnen slecht tegen macht. Alleen al het idee dat ze iets móeten doen kan zorgen voor veel verzet, zelfs als ze datgene wát ze moeten doen in feite helemaal niet zo erg vinden.

De manier waarop je je kind benadert, is daarom van grote invloed op de reactie die je krijgt. Met een goede benadering kun je een

hoop weerstand voorkomen. In dit blog een aantal tips. (Die het overigens ook erg goed doen bij de meeste andere kinderen).

Maak eerst contact met je kind

Zorg ervoor dat je zeker weet dat je kind hoort wat je wilt

zeggen. Tegen je kind zeggen dat het tijd is om zich aan te

kleden terwijl hij volledig opgaat in zijn kleurplaat, heeft

geen enkele zin. Loop altijd even naar hem toe als je hem iets

wilt zeggen en zorg dat je echt contact hebt, bijvoorbeeld

door eerst even interesse te tonen in wat hij doet, en dan

pas te vertellen wat jij kwijt wilt. Door eerst verbinding te

maken, ontstaat er een gevoel van gelijkwaardigheid, waardoor

je kind minder het gevoel heeft dat jij de baas over hem

wilt spelen.

Vermijd ’machtswoorden’

De gebiedende wijs doet het vaak erg slecht bij kinderen met

een sterke wil. Voor hen voelt dat als een commando en

daar kunnen ze slecht tegen. ‘Ik zou het fijn vinden als je

even de tafel leegruimt’ of ‘Ik wil graag dat je je knutselspullen

opbergt zodat ik de tafel kan dekken’ komt heel anders

binnen bij je kind dan ‘Je moet de tafel opruimen’. Je kunt

de gebiedende wijs ook omzeilen door mededelingen als:

‘Het is tijd om naar school te gaan’ of ‘We gaan nu eerst opruimen’.

Soms kan een vraag stellen ook heel goed werken, maar

alleen als je ook bereid bent om als antwoord nee te accepteren.

‘Wil jij even de tafel dekken?’ is een prima vraag om te

stellen, zeker omdat de kans dat je kind het wil doen groter is

dan wanneer je het hem opdraagt. Accepteer dan wel dat je

het zelf moet doen als hij nee zegt.

Wees vriendelijk én duidelijk

Doordat bij de meeste temperamentvolle kinderen niets vanzelf

lijkt te gaan, heb je misschien al de neiging te anticiperen

op verzet. Sommige ouders doen dit door de eerste keer al te

laten doorklinken dat ze het echt menen. Ze willen door een

dwingende toon te gebruiken duidelijk laten merken dat er

geen enkele discussie mogelijk is. In werkelijkheid roept dit

juist meer discussie op.

De toon die je gebruikt is dus belangrijk. De ene: ‘Het is

bedtijd. Kom, we gaan nu naar boven’ klinkt nou eenmaal

heel anders dan de andere. Kies een toon waarmee je uitstraalt:

‘Ik heb het beste met je voor. Je kunt op me vertrouwen.

Het is goed zo’ in plaats van: ‘Je moet nu doen wat ik

van je vraag en als je het niet doet, raak ik geïrriteerd of word

ik boos’.

Word niet te vragend

Er zijn ook ouders die juist te vragend worden door steeds

‘oké?’ of ‘goed?’ achter hun zin te plakken. ‘Kom, het is bedtijd.

We gaan naar boven, oké?’ of ‘We gaan naar de winkel,

goed?’ wordt het dan. Het lijkt dan alsof ze toestemming

vragen aan hun kind. Het is eigenlijk heel logisch dat je kind

zich dan gaat afvragen of hij het ook echt wel goed of oké

vindt. Hoe vanzelfsprekender jij het brengt, hoe gemakkelijker  je kind er in meegaat.

Geef het goede voorbeeld

Laat in je eigen gedrag ook zien dat er iets gebeurt. ‘Kom, we

gaan nu naar de winkel’ terwijl je zelf nog even je Facebook

checkt of snel een wasje in de machine stopt, zet je kind echt

niet in beweging. Het lijkt dan misschien alsof hij niet wil

meewerken, maar je geeft gewoon nog geen duidelijk signaal.

Dit komt dan dus niet doordat hij moeite heeft met macht,

maar doordat hij behoefte heeft aan duidelijkheid.

Leg uit waarom

‘Omdat ík het zeg’ is voor een temperamentvol kind meestal

niet voldoende. Leg hem zo veel mogelijk uit waarom de dingen

gaan zoals ze gaan. Een kind snapt vanuit zichzelf echt

niet dat er rare beestjes op een slaapkamer kunnen gaan

rondkruipen als je daar vieze onderbroeken laat slingeren. Je

kunt dit doen op het moment dat de situatie zich voordoet

(‘Kom, we gaan je tanden poetsen zodat je geen gaatjes

krijgt’), maar je kunt er ook voor kiezen om sommige dingen

op een heel ander moment uit te leggen. Vragen of je kind

weet waarom bepaalde dingen belangrijk zijn, kan ook helpen.

‘Weet jij eigenlijk wel waarom we iedere dag groenten

eten?’ levert soms verrassende antwoorden op.

Je hoeft die informatie natuurlijk niet altijd zelf te vertellen.

Lees maar eens samen met je kind op internet welke effecten

verbranding door de zon kan hebben, zodat hij weet waarom

het belangrijk is om je meerdere keren per dag in te smeren. Of

laat je kind een filmpje zien over de Plasticsoep, zodat hij zelf

ziet waarom je afval in de prullenbak moet gooien in plaats

van in het bos op de grond. Hoe beter kinderen snappen waarom

iets nodig is, hoe gemotiveerder ze zelf zullen zijn.

Houd het speels en luchtig

Zing een gek zelfbedacht liedje waarin je vertelt wat er moet

gebeuren, gebruik rare stemmetjes, doe net alsof je in huilen

uitbarst als je kind zich niet wil aankleden, ga naast je boze

kind op de grond liggen, ga desnoods letterlijk op je hoofd

staan. Alles om maar uit de sfeer te blijven van ‘Ik ga je nu

even heel serieus vertellen wat er moet gebeuren en jij moet

dat vervolgens doen’.

Kinderen houden van gek en lollig dus hoe gekker en lolliger

jij het maakt, hoe groter de kans dat hij vanzelf meegaat

in wat er moet gebeuren. Breng het speels en met humor. Dat

is voor hem fijner en het zorgt er ook voor dat je zelf niet zo

snel geïrriteerd wordt.

Laat je kind ideeën bedenken voor lastige situaties

De gemakkelijkste manier om de sterke wil van je kind juist

in zijn en jouw voordeel te laten werken, is door aan hem te

vragen hoe hij een lastige situatie denkt op te lossen. ‘Ah, dus

jij vindt het echt heel vervelend als ik je tanden poets? Heb

jij dan misschien een idee hoe we ervoor kunnen zorgen dat

je tanden heel goed schoon worden?’ of ‘Jij wilt het liefst zo

lang mogelijk in de speeltuin blijven, maar ik wil graag op

tijd eten vanavond. Heb jij een idee hoe we dit kunnen oplossen?’

Je maakt hem hiermee (mede-)verantwoordelijk voor

de oplossing. Temperamentvolle kinderen nemen dit soort

verantwoordelijkheden vaak heel serieus en zullen hun uiterste

best doen er iets op te verzinnen.

Als je je kind op bovengenoemde manier aanspreekt, is de kans

een heel stuk groter dat je kind gewoon meewerkt. Zeker als

hij goed in zijn vel zit, wil hij best wel doen wat je van hem

vraagt. Toch zullen er genoeg situaties blijven waarin je kind

weigert te doen wat jij graag wilt of momenten waarop hij een

grens niet zo gemakkelijk accepteert.

Meer hierover kun je lezen in mijn boek. Of je komt een keer naar een workshop natuurlijk. Samen met andere ouders bedenken we daar nog veel meer creatieve oplossingen voor de uitdagingen die een temperamentvol kind met zich mee kan brengen.